MUHABBAT JILG`ALARI: Do`stim UCHUN... MUQADDIMA. Kechki soat 19:30 yo`l adog`idagi, eski ombor oldida ikki yigit va bir qiz turishardi. Yigitlardan biri ikkinchi yigitga ishora qilib qizga dedi: ``Shu yalangoyog` bilan baxtli bo`l!`` * * * * * SOBIR: - O`tgan dam olish kuni saharda turib bozor-uchar qilgani ketayotgandim. Yo`l bo`yida bir yoshgina yolg`iz ayol qo`l ko`tardi. Yo`lini yaqin qilish maqsadida mashinani to`xtatdim. Avval ayolga uncha e`tibor bermabman. Mashinaga o`tirgach, horg`ir qiyofadagi bu dardmand ayol yaqin do`stimni xotini ekanligini ko`rib, nima qilarimni bilmay qoldim. U ham meni tanib o`ng`aysiz bir ahvolga tushdi. Hech bir so`z demay manziliga olib bordim. Mashinadan tushishga shoshmadi. O`z-o`zidan hiqqilab yig`lab gapirdi. - Afsusdaman... Afsusda... Meni hudo urdi... Nima deyishimni bilmayman. Dam rahmim keladi. Dam battar bo`lgur degim. Baribir zorlanib yig`layotgan ayolni ko`rib o`zimcha dalda berdim: - Hammasi yaxshi bo`ladi. Chin dildan tavba qilinsa olloh kchiradi. U eshikni ochib tusharkan, birdam manosiz tikildi. - Do`stiz kechirarmikin?! Indamay mashinani o`t oldirdim. U tushib qoldi men yo`limda davom etdim. * * * * * Mosh olgandim. Do`stimni yo`qlab, bir haltada u-bu narsa hashlab uning kivartirasiga bordim. Eshik qo`ng`irog`ini qayta-qayta bosdim. - Kim! Ichkaridan uning bo`g`riq ovoz keldi. - Otash eshik och do`stim men! Eshik ochildi. Otabek uyqusirab, g`udurladi. - Sobir ke do`stim! -dedi. Afti basharasini ko`rib qotib qoldim. Lablariga aji-buji qilib ko`k bo`yoq surilgan. Yuzlariga har-hil ranglarda ishlov berilgan. Sochlariga turli, sochga qistirib qo`yadigan taqinchoqlar taqilgan. - Otash nima balo go`zallik tanloviga tayorgarlik ko`ryabsanmi? Hayron bo`lib boshini ushladi. - Vooy! -dedi shosha pisha sochidaga taqilganlarni olarkan, - Charchab uhlab qolibman. Qizimning qilgan ishi, sen ichkariga kir! -dedi. Sumkani do`stimga tutqazdim. - Otash aftini ham yuvib ol! Vannahonaga kirib ketdi. - Voy shumtakaye, rosa bo`yabdiyu! -dedi. Asta dahlizga kirdim, u yerda do`stimning 4 yashar qizchasi o`ynab o`tiribdi. - Mubinaxon kel so`rashaylik! -dedim. O`rnidan turib yonimga keldi. Qo`lini ko`ksiga qo`yib shiringina salomlashdi. - Mubinaxon dadangni nima qilib qo`yding? - Bo`yag`ichlarim bilan chiroyli qilib qo`ydim! -dedi maqtanib. Judayam yoqimtoy shirin qizaloq, tizamga olib turli savolga tutdim. Biyron biyron gapiradi. Yoqimtoy qizaloq, ko`zim tegib qolmasin ``tuf-tuf!`` deb qo`ydim. Bu orada do`stim yuz qo`lini yuvib qaytib chiqdi... Bir yarim yildirki, qiziga ham ota ham ona bo`laman, deb ishini ham tashlab qo`ydi. Uyni ahvoliga bir nazar tashlab oldim. - Otash ahvolini so`ramay qo`yaqolay. Basharang aytib turibdi! - o`yinchoqlar o`ynab o`tirgan qizchasiga qaradim! - Endi yaxshimi, qizalog`ing? - Bazi-bazida isitmasi oshib ketyabdi! - Do`ktirlar nima deyabdi? - Oyisiga ichikkan deyishyabdi... - O`rtog` to`g`ri qizinga ona kerak uylan! - Eee qo`ysangchi, qaragina uylanadigan ahvoldamanmi? - Gap mablag`da degin! Ana ko`chada mashinam sotamiz! Uylanib olishinga yetadi! - Qo`y o`rtog`! Gapni kulgiga olib kuldi. - Otash tunov kuni, ko`rdim haliham kelyabdimi? Hotinini nazarda tutdim. - Tez-tez kelib, uzoqdan ko`rib ketadi! -o`pkasi to`lib, uh tortdi. - Bechoraga ham qiyin! - Eee! Battar bo`miydimi. Eee o`shani... Kechir so`kinvordim. Lekin senga hiyonat qildimi! Demak shu jazoga loyiq! - Sobir, choy damlaymi choy ichasanmi? Otabekka hotini haqida gap ketgani yoqmadi. - Mayli pir piyola ichamiz! U oshxonga kirib ketdim. Moshimni bir qismini olib, ko`rpacha qatiga tiqib qo`ydim. Ammo Otabek ko`rib qoldi. - Sobir do`stim bu nima qilganing? - Anchadan buyon tayinli ishlamaysan! Olaver ro`zg`orni kam ketiga... - Sobir ahir... - Qo`ysangchi ahir-pahirini. Qaytarib bersang uyinga umuman kelmayman! Otash olishdan o`zga chorang yo`q, ahir do`stingni qo`lini qaytarmassan?! U bilan uzoq gaplashdik. Bir ammallab uylanishga ko`ndirdim. Hudo menga Otabekdek do`sni bergan, bitta o`zi mingta do`stni o`rnini bosadi. Bolalikda birga o`sganmiz! Judayam iqtidorli bola edi yoshligida ham. O`qimadi, ammo hunar o`rgandi o`rganganda ham mukammal sanat darajasida o`rgandi. Unda ajoyib qobilyat bor, hotirasi juda mustaxkam. O`zbekistonda u kabi mashina elektirik muttahasisi sanoqli topilsa kerak. Ular o`qib o`rgangan bo`lsa, Otabek ko`rib o`rgangan edi. Qaysi sim qayoqqa boradi, yoddan bilardi. O`zimiznikimi, inomarkami parqi yuq muammosini hal qilib tashlardi. Maktabda o`qib yurgan kezlaridayoq, u oyiga topadigan daromadi, o`nta oddiy ishchinikidan ko`p edi. Hulqi odobi ham havas qilgudek. Kelishgan yigit bo`lgani uchun, qizlar uni ortidan yurardi. Lekin, onasini betobligi sabab maktabni bitirishga ham ulgurmay uylanishga majbur bo`ldi. Oylasini zo`r epladi. Ishidagi yutuqlar sabab, uni katta moshli ish bilan UFA ga taklif qilishdi, ishxonasidan 2, 3 kishini. Avvaliga shu yerdagisiga qanot qilib yurgandi. Ammo hotinini ulkan orzularini deb o`sha yerga ketdi. Katta mosh ilinjida, o`sha yerlarda ishlab yuraverdi. Hotini esa bu yerda, u jo`natgan pullarga qirolichalarday yashab yurdi. Qing`ir ko`chaga oyoq bosdi. Hudoni qahri keldimi, kasalga chalinib qolibdi. Jinsiy yo`l bilan kasal yuqtirib olibdi. Buni ustiga begonadan 2 oylik homilasi ham bor ekan. Hammasini bo`yniga oldi. Otabek bir yildan oshiq UFA da ishlab qaytdi. Hotini bilan ajrashishdi. Hotinini roziligi bilan sud qizaloqlarini kasalvand onaga emas Otabekka borish haqida qaror chiqarishdi. El og`zida elak bo`lib ketishdi. Bazilar xotini aybladi. Bazi birovlar hamma aybni Otabekka yuklashdi. Anchagina boshi egilib qoldi, hiyonatkor xotini sabab. Shunda ham ko`nli bo`shlik qilib, uy joyini sotib, davolanishi uchun hamma pulni xotiniga berdi. Uyga kelguncha do`stim haqida ko`p o`yladim. Qarorim qatiy Otabekni uylab qo`yaman. Mashinani darvozaxonada qoldirib xovliga kirdim. Oyim kelida juvari tuyayotgan ekanlar. - Assalom a`laykum. - Va`alaykum yaxshi keldingmi o`g`lim? - Ha... Bugun ko`chaosh ishamizakanda? - Him bolam, achchiqqina qilib rayhon to`rg`ab ichamiz, hozir qozonga solib qo`yayin! Halizamon dadang ham kelib qolishadi... Oyim oshxona tomon ketdilar. Kiyimimni alishtirishga ham shoshilmay suridagi ko`rchaga yon boshladim. Qo`shni xovlida qo`shnim Shahrizodani ovozi eshitildi. Attang qilib peshonamga bir urib qo`ydim. - Shahrizodaaaaa! Shahrizodaaaa... -deb yotgan joyimda chaqirdim. - Huuuu! -dedi uyoqda turib. - Kevoldingmi? O`rnimdan turib surini tutquchi ustida chiqib devordan qaradim. U ham meni ko`rish uchun ostonaga chiqdi. - Haaa janob qaytib kemadiz?! Labini qishaytirib qovog`larini uydi. - Nima men seni haydovchingmanni buyruq berasan? - Himmm... - Sizni musqaymoq yegiz kep qoladi goh kofe ichgiz, nima endi seni qosh qavog`inga qarab yuramanmi? - Hadaaaa! Shahrizodani oyisi Nargiza xolam ko`rindilar. Darov ular bilan salomlashdim. - Bolam ovqatga chiq... -dedilar. - Ovqatni anovi qilyabdimi? Shahrizodani nazarda tutdim. Nargiza xolam kuldilar. - Ha... - Unda chiqmiman, bu qizizi qo`li biram bemazaaa! - Nima? Hechamda, -qo`llarini beliga tiradi, - Yemasez zaharni yeng! Nargiza holam biqinidan bir burab qo`ydilar. - Bir shapatilab urib ham qo`ying bu shallaqini. Nargiza holam Shahrizodani yelkasini yengil shapatiladilar. - O`zi men o`gayman, hammalaringiz meni ho`rsaysilar! -dedi yolg`ontakan araz qilib zinadan pastga tushib ko`zgan g`oyib bo`ldi. Ammo ovozi kelib turardi, artizon shildirashidan chelakka suv olayotgani va xovliga salqinlik uchun suv sepayotgani eshitilardi. - Bu kishim! - oyisiga arzu hol qildi, - Bizni olib ketgani kelmadi. Hozir darov kelaman dediyu g`oyib bo`ldi. O`rgildim mashinasi bor to`kisdan... Nargiza holam kulib bir bosh chayqab qo`ydilarda uyga kirib ketdilar. Shahrizoda javranib xontaxta, dasturxon ko`tarib o`tdi. Keyin piyonali shiqirlab yuvilgani eshitildi. Kechki ovqat uchun dasturxon yozayotganini tushunardim. Hovlidan esa hamon uni ovozi kelardi. Menga teqqazib allanimalar deb javranib yurardi. - Shahrizodaaaa... Hovv Shahrizodaaa... Zodaaa! Chaqirdim ovozini pastlatib. - Himmm! Nima? Zinaga ko`tarib qoshlarini chimirdi. - Ikkita aftabusga o`tirsang bir pasta kevolasan. Nari borsa 3 ming puling ketadi. Atiga 3 ming sarflab shuncha jiging chiqyabdimi? - Gap pulda emas! - Unda nimada? - Gap vadada, vada bergandan keyin bajaradi o`g`il bola... Ohirgi gapiga biroz ohang berib gapirdi. Nafsonyatimga tegishini o`zi ham sezib darov boshqa tomonga o`zgartirdi. - Sobir to`g`risini ayting bizni atay olib ketgani kelmadiz? -dedi. - Otashni ko`rgani borgandim. Biroz ko`p qolib ketdim. Buncha vaqt kutib turmasdilaring, ketib bo`lgansilar deb bormadim... -dedim. Rosti umuman yodimdan ko`tarilgandi. Otabekni oldidan chiqqanimdan keyin boshimda boshqa hayol bo`lib vadamni unitibman. - Otabek yaxshiykanlarmi? Qizaloqlari tuzukmikan? Shahrizoda Otabekni oldiga borganimni eshitib darrov yumshadi. - Yaxshi ekan... Bu orada dadam kelib qoldilar. - Hov Zoda ertaga gaplashamiz! Ha aybimni yuvish uchun ertaga musqaymoq olib beraman... -dedimu pastga tushdim, dadam bilan salomlashish uchun. Shahrizoda ham huddi Otabek kabi meni eng yaqin do`stim. Buni ustiga u bilan darvozamiz yonma-yon qo`shnimiz, o`rtamizni birgina 3 metrli devor ajratib turadi. Bolaligimizdan shu devor bizni aloqa vositamiz bo`lgan. Otabekni sotib yuborgan hovlisi ham ko`chani u yuzida ikki hovli narida edi. Uchalamiz, birga boxchaga so`ng maktabga borganmiz. Keyinchalik Shahrizoda bilan bir oliygohda o`qidik va bir ishxonada ishlaymiz. Biz uchalamiz qalin do`stmiz. Shahrizoda bilan tez-tez baxslashib turamiz. Ko`pda unga qattiq gapirvoraman, lekin beyg`aras. Shahrizoda o`zini hafa bo`lganday ko`rsatsada, aslida hafa bo`lmaydi. Qalbi beyg`ubor qiz, so`zlarimni o`ziga olmaydi, men eng yaxshi do`sti ekanligimni juda yaxshi biladi. Men... Men... Men aslida Shahrizodani yaxshi ko`raman. Esimda birmarta unga ko`nglimni ochgandim. O`shanda 7 yoki 8 sinfda o`qirdik. Qanchalik jasorat to`plab sevgimni aytgan edim. U esa e`tiborsiz qoldirgandi. O`shanda tushungandimki biz do`stlik chegarasidan nari o`tolmas ekanmiz... Lekin umid bilan yashashda kutishda davom etaman, bir kun do`stlik muhabbatga aylanishiga ishonaman... * * * * * Oyimning ovqatlari pishib, dasturxon yozdilar. U-yoq-bu yoqdan gaplashib dadam, oyim uchalamiz kechki ovqatni yedik. Dadam ovqatni yeb bo`lib, shukrona aytarkanlar, shirin taom pishirganlari uchun oyimni maqtab, minadorchilik bildirishdi. Odatka ko`ra dasturxon atrofida biroz suxbat quramiz, dadam hol ahvol, ishdagi yutuqlar haqida so`raydilar. - Ho`sh o`g`lim, ishlaring qanday ketyabdi? - A`lo... - paketdagi pulni olib damamni yonlariga qo`ydim, - Bugun maosh olgandik... Dadam pulni olarkanlar, sog`liq-salomatlik, ishlarim rivoji, topganimga baraka so`rab duo qildilar... Shundan keyin oraga biroz skut cho`mganidan foydalanib so`z qotdim: - Dada, oyi mashinani soataman! Ikkovlarini yuzlarida ham hayrat va hovotir alamotlari ko`rindi. - Tinchlikmi? - Ha... Dada, oyi Otabekni rahmatli dadasi, oyisi ham olamdan o`tib ketishgan. Ikkalangiz bosh bo`lib Otabekni uylab qo`ysak degandim... Oraga yana skunat cho`kdi. Dadam o`ychan oyimga, oyim esa dadamga qarab qo`yishdi. Dadam mamnun bosh irg`adilar. - Yaxshi o`ylabsan o`g`lim, Otabek tilla yigit, u ham o`z o`g`limizday nega endi uylab qo`ymas ekanmiz! -dadam g`urur bilan, qaddilarini ko`tardilar, - Mashinani sotaman deb yurma, ozgina yeg`ib qo`yganimiz bor yetadi... -dedilar fahir bilan yelkamga qoqib. Oyim esa mehir bilan yelkamni siladilar. - Men qachon kelinimni qo`lidan cho`y ichaman? - Vaqti kelganda! Mamnun qo`shni uy tomon qarab qo`ydim. - Do`stiga sadoqatli o`g`lim! Mehirlari toshib ketdimi oyim boshimni silab erkatdilar. - Oyi. Otabek kelib ko`z ostiga olgani aytsa, tezda o`ziz sovchi bo`lib boring. O`zi zo`rg`a ko`ndirdim yana fikridan qaytib qolmasin. * * * * * Joyimda yotgancha o`yga tolaman. Ota onamni meni tushunganlaridan, juda baxtiyorman. O`zi shuni kutgandim. Ular ham Otabekni yaxshi ko`rishadi. Dadam aytganlariday Otabek tilla yigit, o`z xulqi, sahovati bilan ko`plarni mehrini qozongan. Oyim Otabekni bilgan odamni uyiga sovchi bo`lib borishsa, hech ikkilanmay qizini bersa kerak! Bir voqea hech esimdan chiqmaydi. Inistitutda birinchi bosqichda o`qirdim. U paytda dadam ancha dardman edilar. Oylamizni daromad manbayi butkul uzulgan. Oyim unda bunda narsa to`qib oyla tebratib turar edilar. O`zim boshqa viloyatda yotib o`qirdim. Ayni kuzni sovuq oyida dadam kasal bo`lib kasalxonaga yotdilar. Bitta buyrak butkul ishdan chiqqan. To inistututdan ruxsat olib kelgunimcha, dadamni aperatsiya qilib bitta buyraklarini olib tashlashgan ekan. Borganimda endigina ranimatsiya bo`limidan palatga olishgan. Kutush zalida oyim va Otabek kutib olishdi. Ko`p o`tmay dadam o`zlariga keldilar. Kuchli hayjon va qo`rquvda do`ktirni oldiga kirdim. Dadamni ahvolini so`radim. Do`ktir tinchlantirdi, og`iri ortda qolibdi. Aytishicha bitta buyrak bilan ham narmal hayot kechirsa, uzoq yashasa bo`lar ekan. Do`ktirni tushuntirib berganlaridan keyin ancha ko`nglim taskin topdi. - Do`ktir qancha to`lashim kerak? Cho`ntagimda aytarli pul ham yo`q, lekin baribir bunday aperatsiyalar tekinga bo`lmaydi. Do`ktir hayron bo`ldi. - Akayz hamma dorilarni olib keldi. Haqqini to`lab qo`ygan... Akayz deganda Otabekni nazarda tutganini darov tushundim. - Rahmat! -dedimu, do`ktir oldidan chiqdim. Kutush zalida, Otabek oyimni yonlarida o`tirgancha onamga dalda berardi. Negadur shu topda mijjamga yo`sh quyulib ketdi. Shosha pisha ko`zyoshlarimni yashirdim. Aytgan birgina so`zim, menga joy bo`shatayotgan do`stimga qarab hira ozovda ``Rahmat!`` deganim edi. Dadam butkul o`zlariga kelishdi, ertasiga dadam yoniga kiritishdi. Dadam bilan oyim turib oldi, ``Bor o`qishinga.`` deb. Dadamni bu xolatida o`qish ko`zimga ko`rinmasdi. Otabek ham ularga qo`shildi. Ohiri majbur qilishdi inistitutga qaytib ketishimga. Otabek: - Amakimga o`zim qarab qarab turaman, sen ketaver! -dedi. Men o`qidim, dadam tuzalib ketdilar. Ancha vaqt o`tib bir kun onam to`lib toshib, do`stimni alqab qoldilar. O`shanda Otabek har kuni ikki mahal hamshirani uyga olib kelar va do`ktir buyugan dorilarni ham topeb kelarkan. Onam pulini beraman desa, olmas ekan. Kamiga har kungilik bir oyla harajatlari uchun yetarli pulni ko`rpacha qatiga tiqib qo`yarkan... Shundan do`st uchun nafaqat molingni balki joningni bersang ham kam... * * * * * Oradan salkam bir oy vaqt o`tgandi. Dushanba ertalab uyg`ondim. Jin urgur ishga kech qolibman. Shanba kuni ish abetda tugagani sabab, ishxonadagi 4, 5 ta yigitlar bilan Parda Tursunga dam olgani jo`nagandik. Bir kun o`sha yerda qolib, Yakshanba kuni shomda uyga kirib kelgandim. Dam olaman deb yo`l charchog`i ezib, uydagilarda kelganimni aytdim-u, tappa tashlabman. Dong qotib uhlab mana ishga ham kech qolayozibman. Shosha-pisha yuz qo`limni yuvib, kiyinib, zinaga chiqdim-u baqirdim. - Shahrizodaaa! Zoodaaa! Shah-ri-zo-daaaa! Ho`y Zodaaaa... Doyim ikki bor chaqirganimda ``Huvvv!`` der edi. Oshxonadan onam chiqdilar. - Hoo`y baraka topkur, qo`noqqa chiqqan ho`rozday qichqirmasdan, hech yo`q qo`l telifoniga qo`ng`iroq qilib chaqirgin! - Oyi unizi qo`l telifoni uyga kelganida doyim o`chirilgan bo`ladi. Nima deymiz endi odobli qizlar shunaqa telifonni o`ziga kerak payti ishlatadida... - yana devor tomonga qaradim, - Zooo-daaaaa! - Darvozadan chaqir o`g`lim, muncha shoshmasang-aaa? - Tezroq bo`lsin deymanda oyi... Mashinani yurg`izish uchun shoshdim. - Hoy choy ichmisanmi? - Yo`q... - Manga qara bir gap bor edi! - Oyi shoshib turibma-u, kelganimda gaplashamiz... Mashinani yurg`azib ko`chaga olib chiqdim. Qo`shni darvoza oldida Nargiza hola turardilar, mashinadan tushib salomlashdim. - Qiziz qani, yasan-tusan qilib o`tiribdimi? - Shahrizoda ``Mazam yo`q!`` deb yotibdi. Ishga borolmasa keray. - Voy nega Shahrizoda-ya? -hayron bo`ldim, - Birormarta kasalman deganini eshitmagandim! - Shunaqa bazida qizlar o`z-o`zidan betob bo`lib qoladi. - Nargiza holani gaplarida zarda borday tuyuldi, - Buguncha o`ziz ketaqoling Sobirjon... * * * * * Tush payti bo`lib qolgandi. Shahrizoda to`satdan ishxonaga kirib keldi. Hech kim bilan ko`rishmadi, gaplashmadi ham to`g`ri boshliqni xonasiga kirib ketdi. Sal o`tib qaytib chiqdi. Eshik tomon shoshib ketayotgan Shahrizodani bilaklaridan ushlab to`xtatdim. - Shahrizoda tuzuk bo`lib qolibsan shekili-aaa? U bir so`z demadi, faqatgina istirobga, qayg`uga botgan ko`zlarini birdam menga tikdiyu, zarda bilan qo`lini siltab oldi. Eshik tomon chopib ketdi. Bu xolatdan hoyron bo`lib turdim-u, uni ortidan yugurdim. Biroz ulgurmadim u taksiga o`tirib ketib qoldi. Hayolim kelgani, boshliq shilqimlik qildimikin degan o`y bo`ldi. Bunga sababham bor. O`rta yoshli boshliqimiz ayollarga suyagi yo`qroqlar hilidan edi. Biroz jahil bilan uni honasiga kirdim. Ammo u ham hayron, eng ishchan xodimlardan biri to`satdan bo`shashga ariza berib ketganidan. Boshliqni qo`lidagi arizani olib o`qidim. Nimalar bo`layotganiga tushuna olmasdim. Sababini esa uyga qaytganimda oyimdan eshitdim. Eshitdim-u hoyotim, kelajagim, orzularim rangpar chizgilariga qora bo`yoq to`kilganday bo`ldi. Yurak bag`rim achishib ketdi... * * * * * SHAHRIZODA: - Yakshanba kuni erta tong. Endigina ertalabgi nunushtaga choy qo`yayotgan edim. Qo`shni qiz Umida chiqdi. Mendan anchayin kichik bo`lsada, menga sirdosh singilday bo`lib qolgandi. Surida o`tirgan dadam va oyimni oliga bordida bir nimalar deb qaytib chiqib ketdi. Dadam va oyim negadur shoshib qolishdi. Shosha-pisha zinadan ko`tarilgan oyin oshxona eshigidan bosh suqdilar. - Shahrizoda sovchilar kelayabdi ekan! - Namuncha saharmardonlab... Bu xabar dilimni hira qildi. Jahlim chiqqanidan kimdan ekanligini ham so`ramabman. Honamga kirib derazadan tashqariga qaradim. Ko`zlarimga ishonmayman, sevinchdan yuragim hapqirib ketdi. Shoshib ortimga qaytdim. Uy ichidan yangi to`shak ko`tarib chiqayotgan oyimni yo`llarini to`sdim. - Oyijon shularga hup deyaqolilar... -deb quloqlariga shivirladim. - Hayiryatey.... Oyim jilmayib qo`ydilarda zinadan pastga tushdilar. Men esa xonamga qaytdim. Qanchadan-qancha sovchilar quruq qaytishgandi. Erkaliklarimni ko`targan dadam, oyim qancha sovchilar ortidan g`amgin kuzatib qolishardi. Bazida oyimni jahllari chiqib urushardilar: Qachongacha tanlaysan? Nima oq otdagi shaxzodani kutyabsanmi? Yoqtirganing bo`lsa, ayt!... Nihoyat oyim kutgan bu kun keldi. Birpas quvonib o`tirgach, choy damlash uchun oshxonaga o`tdim. Choy damladimda so`rida o`tirgan qo`shnimiz Zubayda hola bilan salomlashdim. Bitta o`zlari sovchi bo`lib chiqishibdi, bo`lajak qaynonamga o`z qo`lim bilan choy quyib uzatdim. So`ngra yana xonamga qaydim. Shunday baxtiyormanki, sevinchdan yuragim yurulgudek dupurlaydi. O`zimni qo`yarga joy topolmayman, uyoqdan buyoqqa yuraveraman. Goh oynaga qarab quvonchimdan kulgim keladi goh yostiqni quchaman. Huddi uni quchoqlaganday. O`zim bilan o`zim suxbatlashaman. ``Qaragin Shahrizoda birinchi qadamni u qo`ydi-ya, o`ziyam kutulmaganda zo`r surpiriz qildi!`` o`zimni koyiyman. ``O`lgur ersiramay, namuncha quvonmasang?`` Qo`limga telifonimni olaman. Uni no`mirini terman. ``Voooy unga nima deb murojat qilaman?`` peshonamga yengil sapatilayman. ``Tentak endi, bo`lajak turmush o`rtog`ing, albatta aka deysanda!`` Nogoh ko`k tugamani bosib yubordim. ``Eeey hudoyim nimalar qilib qo`ydim, avval uni o`zi tel qilishi kerak edi-ku!`` Qo`lim qaltirab qizil tugmacha ustida turardi. Telifondan uning ovozi eshitildi. - ``A`lo`, ha Shahrizodaaa?`` Yonida odam ko`p shekili, odamlar kulgusi vijir-vijir ovozlar kelardi. - ``A`lo`, Sobir akaaa!`` -dedim ovozim qaltirab ammo ovozim o`zimgaham bazo`r eshitildi. - ``A`loo, ovozing kemayabdi... A`looo... A`looo... Antenasi bor yerga chiq...`` U zo`r berib gapirardi, men esa hayajondan tilim aylanmay jim tuaverdim. - Shahrizodaaa... To`satdan honaga kirgan oyimning ovozlaridan bir sapchib tushdim. Qo`limdagi telifonni qizil tugmasini bir necha sonya bosib turgach o`chganiga ishondim va cho`ntagimga soldim. Oyimni yelkalari osha xovliga qaradim. - Ular ketishdimi? - Dadanglar rozilik berishgach, darov ketib qolishdi... Quvonchimni yashirishga urundim. - Birpasda rozilik bervoribsilarda! Biroz yalinishsa bo`larmidi oyi. Oyimga erkalangim keldi. - Yur dadangni yonlariga. Oyim jiddiy ohangda buyruq berdilar. Nazarimda erkaligim ortib ketgandi. Oyimni ortlaridan ergashdim. Dadam surini to`risida chordona qurib o`ltirishagandi. Negadur kayfiyatlari ancha tushgan, jahillari chiqib turganga ham o`xshardi. ``Bitta-u bitta qizlarini turmushga uzatib uyda yog`izlanib qolishlarini o`ylayotgandurlarda!`` hayolimda o`tqazdim. ``Ahir qo`shni xonadonga kelin bo`lamanu, bir qadam narida!`` O`z hayollarim bilan bo`lib, surini chetiga omonat cho`kdim. Ichimdagi sevinch va hayajonimni bosishga tirishardim. Dadam og`ir ``uh`` torgancha vazminlik bilan so`z boshladilar: - Yaxshilab o`ylab qaror qildingmi? -dedilar. Manoli tastiqlab bosh irg`adim. - Qaroringni hurmat qilaman. Bel bog`lagan ishing katta savob... -dadam birdam oyimga qarab qo`ydilar, - Senga bergan tarbiyamizga ishonaman, hech qachon o`gaylik qilmaysan. Sen bilan faxrlanaman qizim... Karaht bo`lib qoldim, dadamni ohirgi so`zlariga tushuna olmadim. ``O`gaylik qilmaysan, dedilarmi?`` Hayron bo`lib oyimga tomonga qaradim... ....nimalar qilib qo`ydim? * * * * * OTABEK: - Soy chetida yurgan edim. Birdan oyog`im toydi-yu, soy ichiga sirpanib ketdim. Jon holatda soy chetidagi o`t-o`lanlarga tarmashdim. Biroq qancha urunsamda chiqolmasdim. Harakatlarim juda sust, kuchim tugab borardi. So`ngi pallada qo`limda, kimdur tortib oldi. Afsuski yuzini ko`rishga ulgurmadim. Qizimning ovozidan uyg`onib ketdim. - Dadajon eshigimiz jiringlayabdi! -dedi bosh tomonimga o`tir olgan qizim. Uyqusrab gavdamni ko`tardim. Qizim bilan do`ktir-do`ktir o`ynab o`tirgandik. Men bemor edim, gilamcha ustiga yotib uxlab qolibman. Eshik esa jiringlardi, o`zimga kelib ulgurmay eshik tomon yurdim. Yaqin do`stim Sobir ko`rgani kelibdi. Tangrimni menga atagan sahovati Sobir, do`stga zor bo`lgan oning yoningda paydo bo`ladi. Bu safar shundoq ko`rgani kelmabdi. Huddi otalarday kuyunish bilan rosa gapirib ketdi. Avvaliga hadeb ``Uylan-uylan!`` deyaverishi yoqmadi. O`zi uylanmagan bo`ydoq, menga hotin obermoqchi deb kulgum ham kelardi. Biroq u astoydim, chin ko`ngildan men haqimda qayg`urayotganini tushungan edim. Do`stimi ko`ngil uchun ``Ho`p mayli!`` dedim. U ketdi. Aslida men shunchaki aytib qo`yaqolgan edim. Ammo oradan birmuncha vaqt o`tgandi. Qizimni hiyobonda o`ynatib yurgandim. To`satdan yana bir yaqin do`stim qizbola do`stim Shahrizodani ko`rib qoldim. Dildan suhbat qurmaganimizga ham ancha bo`lgandi. Bir vaqtlar dilini qattiq og`ritgandim, ``Sevaman seni!`` deb ishontirib boshqa birovga uylangandim. O`shandan buyon ko`ngildan gaplashishga imkon bo`lmagandi. U voqealarni unitganday, men bilan juda iliq munosabatta bo`ldi. Qizimni tizasiga olib shunday mehir bilan qaradiki. Hechkimga ko`nmaydigan qizim, Shahrizodaga tezda ko`nikib qoldi. Bir necha soat ho`o` o`sha yoshlikni eslagan bo`ldik. Menga qaraganida yuragim hapqirib ketaverardi. Haliham menda ko`ngli borday tuyuldi. Yoshi ham 23 chiqdi. Eshigidan sovchi arimayotganini eshitgandim ham. Sinfimizdagi qizlarni deyarli barchasi turmushga chiqib ketgan. Shahrizoda tinnam sovchilarni qaytaraverganidan, hali hamon meni kutayabdi degan o`yga bordim. Suxbat orasida bir ikki gap qistirgan bo`ldim. Uyaldi shekili indamadi... O`sha kundan ko`ngilda allanima uchqunladi. O`ylab ko`rdim, judayam ko`p o`yladim. Shanba oqshomi qizimni qo`shnimga qoldirib Sobirni oldiga ketdim. Darvozalari doyim ochiq turadi. Ovoz berib to`g`ri xovliga kirib bordim. Zubayda holam oshxonadan chiqib xush kutib oldilar, salomlashdik. Oldimga dasturxon yozdilar. - Otabekjon yaxshi yuribsanmi, qizalog`ing tuzukmi bolam? - Shukur hola... - Juda kamnamosan, kelmaysan ham? -deb hafa bo`ldilar. Bir piyola choy uzatarkanlar, - Shundoq tez-tez kelib tur eshigimiz sen uchun doyim ochiq... - Mana keldim! -dedim kulib, - Haya do`stim ko`rinmidi! Ishdan kelmadimi hala? - Huuv tushdan keyin hovliqib kirib keldi. Hamkasblari bilan 3, 4 tasi Parda Tursunga dam olgani borar ekan. Ertaga kechga kelsa kerak! - Do`stimga gapim bor edi... -dedim, gapni aylantirib nima qildim. - Aslida hola sizni yonizga iltimos bilan kelgandim... - Aytaver tortinmay! -dedilar. - Holam, ammalarim uzoqda turishadi o`zlari bilan o`zlari bo`lib ketgan. Amakilarim esa o`ziz bilan hovlini sotganimda biroz janjal bo`lgan... Hozir sizlardan boshqa yaqinlarim yo`q. Onam o`rnida ona bo`lib sovchilikka borsayz degandim hola... -dedim. Ular bu iltimosimdan judayam mamnun bo`ldilar, jon deb elchilik qilishlarini aytdilar. - Ko`z ostinga olganing bormi? Yoki o`zim!.. - Bor... -dedim qo`shni honadon tomon imlab, - Lekin bilasiz men uylanganman, u esa hali turmush ko`rmagan, ota onasi nima derkin. O`zini rozini so`rashga haddim sig`madi. Balki avval ota-onasiga niyatimizni malum qilarmiz! - Ho`p, ertagayoq kirib chiqaman... * * * * * Yakshanba, tong otgani hamoni do`stimni uyiga shoshdim. - Hola tayyormisiz? - Saharmardonlab-aaa! -hayron bo`ldilar, - Hali tog`ara ham qilishga ulgurmadim-u... - Avval shundoq ularni dilini bilaylik, ismi-rasmini keyin qilarmiz. - Vooy quruq kirsam qandoq bo`larkin! - Iltimos... Qo`yarga qo`ymay, Zubayda holamni Shahrizodanikiga kirgazib yuburdim. Tuni bilan qancha o`zimni tayorlaganimga qaramay, qanday javob olarmikinman deb oyoq-qo`lim qaltirardi. Biroq ko`p o`tmay yuborgan elchim yuzlaridan nur bilan qaytib chiqdilar. ``Ha... Haaa...`` Sevinib ketdim. - Nima deyishdi? -shoshilib qoldim, - Yo`q deyishmadimi? -dedim ko`zlarimga ishonqiramay. - Rozi bo`ldilar. - Rostdana? Hursand bo`lganimdan Zubayda holamni quchoqlab ham oldim. - Endi tayorgarlik qilib boshqatdan kiramiz! - Ha albatta... Holamga minnadorchilik bildirib, uyga qaytdim. Shodligimdan yeru ko`kka sig`masdim, demak hali ham meni sevadi, shucha payt meni kutgan ekan. Shahrizodani rozidan keyin g`ayratim ham jo`shib ketdi. Yana oyla qurishimni o`ylab, masulyat hissi yanda oshdi. O`sha kuniyoq AvtoServisga qaytdim. Boshliq quchoq ochib kutib oldi, hatto qizim uchun enaga ham yollab berdi. Oradan ikk, uch kun o`tdi. Men juda baxtiyorman. Birinchi navbatta Shahrizoda bilan aloqaga chiqdim. U uchun sovg`a-salom oldim uchrashuvga taklif qildim. Bir vaqtni o`zida bu quvonchimni do`stim bilan baxam ko`rishini istadim... * * * * * SOBIR: - Ishdan qaytganimda, onam suyunchiladilar: ``Do`stinga so`rab Shahrizodaga kirgandim, rozi bo`lishdi!`` Oyimni gapni eshitib, esankirab qoldim huddi chaqmoq urganday azoyi badanim qaqshab ketdi. Arang o`zimda kuch topib jilmaydim. - Hursandman... -boshqa gap tilimga kelmadi, - Charchaganman kirib yotayin! Oyimni ovqatga taklif etishlariga qaramay xonamga kirib ketdim. O`z vaqtida oyim so`raganda, uyalib o`zimni jindiy ko`rsatib, oyimga Shahrizodani singlimday ko`rishimni aytganimdan, hislarimni yashirganimdan, do`stlik chizig`idan hattab o`tishga kuch topolmaganim. En qo`rqoqligimdan qattiq afsus qilardim. O`z navbatida do`stimga hasad qilayoganimdan vijdon azobida to`lg`onardim... Lekin ilojim qancha, Shahrizoda do`stimni tanladi. Har qanady vaziyatda ham ularga baxt tilishdan o`zga choram yo`q... * * * * * O`tabek qo`ng`iroq qilib Avto Server yaqinidagi yemakxonaga taklif qildi. Chaqruviga ijobiy javob berdim va ishim tugagani hamoni uni yoniga bordim. Juda xursand edi, bir necha yildan buyon endi Otabekni bunchalar baxtiyor bo`lganini ko`rishim. U quchoq ochdi. Do`stimni qattiq quchib so`rashar ekanman: - Baxtli bo`lilar... -yelkasiga qoqtdim, - A`qling kirganidan xursandman... -dedim. - A`qlimni o`z vaqtida kirib qo`yding... -hursandligidan qo`limni siqib hazilomus kuldi, - O`tir bugun a`qlim kirganini nishonlaymiz. - Yuzta-yuzta olamizmi? - deb so`radim. - Ruldasan-u! - Qishloq yo`lidan yuraman, sekin. Baxting uchun olaylik! - Mayli unda olamiz! -qo`lini ko`tardi, - Afetsant! Doyim emas-ku, bazi-bazida o`tirish, zifatlarda 50-50 qip turardim. Otabek ham xotinini qilmishidan keyin tez-tez ichib turishni odat qilgandi. Lekin hech qachon mast bo`lish darajasida ichmas edik. Maydalab bitta butilkani yarimlatib qo`ygan edik. Nogoh ko`zin bizdan bir necha metrlar narida turgan Shahrizodaga tushdi. - Otash... Otash qara Zoda... Shoshgancha og`zidagi aroq hidini ketqazish uchun salat barglaridan chaynadi. - Uchrashuvga chaqirgandim, kelolmasligini aytgandi. Kech bo`lganda nega keldi ekan? - Uzur o`rtoq sani noqulay vaziyatda qoldirdim! Biz pichirlashgunimizgacha Shahrizoda kelib yonimizga o`tirdi. - Fffuuuuffff! -dedi burni berkitib, salam yo`q alik yo`q. Otash ikkimizga ijirg`anib qarab. - Shayton zahrini ichyabsizlarmi? -dedi. Otabek ikkimiz ham ayibdorday boshimizni egdik. - Shahrizodaaaa! -Otabek jilmaydi, - Ohirgisi vada beraman bu ohirgisi... - Aslida baxtlaring uchun olaylik deb men majburladim... -dedim ayibni bir qismini yelkamga ortib. - Shuni ichib baxt tilasa odam baxtli bo`larkanmi? -dedi kesatih bilan, -Unda menga ham quying Sobir! Bey hitiyor butilkani pastga olib yashirib qo`ydim. Shahrizodani biroz jahli chiqqandi, lekin bu gapni jiddiy aytayotganini o`ylamabman! Yonimdagi ichida bir qultum arog`i bor qadaxni oldi. Biz ``Iiii!`` deyishga ulgurmay ko`tarvordi. Shahrizoda ichishga ichdiyu ammo qattiq afsus qilgani yuzida namoyon bo`ldi. Ko`zlariga yosh quyulib bir necha sonya boshini quyi solgancha og`zi, burnini berkitib turdi. Biz hayrat bilan unga tikilib o`tirardik. Saldan keyin jilmaydi. - Yana buyuramizmi? -ko`zlari jovdirab bir-bir bizga qaradi. - Afetsant bizga bita aroq opkeling... -dedi ovozini balantlatib. Otabek tuyqus o`rnidan turib ketdi. - Yo`q keraymas! -dedi afetsant tomonga bir qarab qo`yib, - Onam haqqi boshqa hech qachon og`zimga olmayman! -dedi, Shahrizodaga mo`ltillab. Avvallari ham sinfdoshlarimizni to`ylarida yoki vechirlarda, ``Yigitlar erkalab ketib ichmaylar-a! Uydagilar silarga ishonadi!`` deb bizni qaytarib turardi. Bu gal ham o`ziga hos uslubda bizga saboq berib qo`ydi. Ichkilik ichish judayam hunuk ko`rinishini o`z ishtirokida ko`rsatib berdi. Do`stimga havas bilan qarayman, chindan baxtli. Shahrizodaday ajoyib qiz uni sevadi. Afsus meni emas uni tanladi. Baxtiyorligidan, ozroq ichganligidan do`stimni og`zi tinmaydi. Men borligimgami Shahrizoda ham bemalol o`tira olmayabdi. O`zaro pichirlashishlarini ko`rib, bu yerda ortiqcha ekanligimni his qilaman. Aroq ichib ichimga rosdan shayton kirib olganday. Boshimga bo`lmag`ur fikrlar kela boshladi. Ich-ichimdan Shahrizodadan jahlim chiqardi. Shuncha yurib sevgimni ko`ra olmaganidan achchig`lanardim. Ichimdagini tasiri kuchayib, yurakdagi achchiq tuyg`yon tashqariga chiqmasidan avval ketishim kerakligini tushunib turardim. - Zarur ishim boridi, -o`rnimdan qo`zg`aldim, - Do`stlarim silarni yolg`iz qoldiraman! -dedim. Shahrizoda ham o`rnidan turdi. - Shom bo`lib qoldi, oyim urushadilar men ham ketaman! -dedi. Otabek ham cho`ntagini kovlarkan: - Birga ketamiz enagadan qizimni olishim kerak! -dedi afetsantni imlab chaqrib. Avval Otabekni qizalog`ini olib, kivartirasiga olib borib qo`ydik. Otabek bilan Shahrizodani quyuq hayrlashishi ko`rib. Ichimni battar it timtaladi. Huddi atayin mani kuydurish uchun til biriktirib olganday baxtini ko`z-ko`z qilishardi. Kayfim borligi sababmi Shahrizodadan rostakamiga nafratlana boshladim. Uyga qaytarkanmiz jim edik. Oynacha orqali qaradim. Bir holatda oynadan tashqariga qarab o`ltirardi. - Zoda! Menga qaradiyu indamadi. Nazarimda ko`zlarida g`azab bor edi. - Qo`shiq eshitasanmi? - Yo`q... -dedi keskin ohangda. - Aravasiga chiqdingmi qo`shig`ini ham aytasan! -diskni qo`ydim. - Talablariga bionan Sherali aka Jo`rayev kuylaydi... - Sizga aytdim-uuu, qo`shiq eshitmayman! -dedi jahil bilan. To`satdan menga qarshi bo`lib qolgani battar jahlimni chiqardi. - Nega baqirasan, mashina meniki istasam qo`shiq qo`yaman, istasan o`zim aytaman... - To`xtating mashinani, tushib qolaman! - Tushmisan... - Nega menga jahil qilyabsiz? -dedi norozi ohangda. - Kim jahil qilyabdi menmi senmi? Nima arpangni hom urdimmi? He yo`q-bey yo`q ishdan ketding, menga qarashlaring boshqacha, so`zlaring zaharli! Bir zum jimib qoldida va: - Siz muz yuraksiz... -dedi o`ziga-o`zi gapirganday past ovozda. - Muz bilan ham o`t yoqsa bo`ladi! -dedim oynacha orqali qarab, - Bir bo`lak muzni olib, quyosh nurida linza o`rnida foydalanib bir nuqtada ushlab turulsa olov hosil qilish mumkun. Lekin kesakdan hech qachon uchqun chiqarib bo`lmaydi! U gapim manosini tushunib o`qrayib qaradi. Gapirsa ham ovozini eshitmayin deb qo`shiqni ovozini keskin balantladim. Oqshom chiroqlari yongan bir mahal, Yuragim o`zingni qumsar ko`z mahtal. Uzooq yulduzlarga boqib man sal-sal, Sani o`ylayman yor, sanii o`ylaymaan. Qo`shiqqa jo`r bo`lib balan ovozda kuylashni boshladim. - Sani o`ylayman yoooor, sani o`ylaymaaa-nnnn! O`tgan chog`i juft-juft yigitlar qizlar, - qo`l ishoram bilan yo`l chetida ko`ringan qizlarni ko`rsatdim, - Go`zallik baxsh etaaar boqqa gul yuzlaaar. Yo`lingda termulub, bu qoro ko`zlaaar, Yo`o`-lingdaaa ter-mmmuulub bu qooo-roo ko`zlarr, Saaani o`ylayman yor sani o`ylayman. Sani o`ylaymaaan yor sani o`ylaymaaan. - Bas qiling... -dedi, oynani berkitarkan. Men o`zim tomondagi oynalarni polni tushirib qo`ydim. Oynadan kirayotgan shaboda sochlarini to`zg`ata boshladi. Sochlarini epaqaga keltirishga urunarkan, yana o`qiraydi. Unga beyparvo yana qo`shiqqa jo`r bo`ldim. - Oqshomda esgandaaa bohor shamoooli, Hilpirab turganda qizlar rumoooli. Oqshomda esgandaaa bohor shamoooli, Hilpirab turganda qizlar rumoooli. Ko`z oldimda saniy oydek jamoling. Ko`z oldimda saniy oydek jamoling. Sani o`ylayman yor sani o`ylayman. Sani o`ylayman yor sani o`ylaymaaaa-nnnn! - Bo`ldi qiling... - Kuylashim yoqmayabdimi? -nay va g`ijjak ohangiga hamohang tebranardim. Avval hecham etibor bermay eshitgan ekanman. Bu qo`shiq menga atab aytilganday. Har bir so`zi qalba ozor beradi. Alam bilan yanada balantroq ovozda jo`r bo`ldim. - Gullar orooloosaaa sani o`ylayman, Rasminga qarasam sani o`ylayman. O`ltirsam ham tursam sani o`ylaymaaaan. Sani o`ylaymaaan yooor sani o`ylaymaaaan. Kelgan bo`lasan qoshimga kulib, Boqqanday bo`laman senga teeeermulib. Yo`q sabru bardoshim dil yonib-kuyib Yo`q sabru bardoshim dil yonib-kuuuyib Sani o`ylayman yor sani o`ylayman. Sani o`ylayman yor sani o`ylaymannn... Qo`shiq ohirisida ovozim qaltirab ketdi. Sevib sevilmaganimdan, sevgida ojizligim sabab Shahrizodaga alimimni sochayotganim uchun o`zimdan nafratlanib ketdim. O`zimga-o`zim ho`rligim keldi. Ko`zimdan ikki tomchi dumalab tushdi... Qo`shiqdan keyingi qo`shiqqa o`tishda orada biroz skut cho`kdi. Shu topda Shahrizodani hiqqilagan ovozi keldi. Bu orada uyga yetib kelib qolgandik. Pauzani bosib endigina kuyi yangray boshlagan qo`shiq ovozini o`chirdim... Ko`ksini ushlab, past ovozda yeg`i aralash pichirladi. - Kesak qalb emasman... -mashina uyga yaqinlashdi, shoshgancha ko`z yoshlarini artdi, - Sevgan qalbni payqamagan, muz yurak aslida o`ziz!!! Mashinadan tushdiyu, uyiga yugurib kirib ketdi. Uning so`zlari zulmat bosgan osmonimni tilib o`tgan chaqmoqday bo`ldi. O`zim ahmoqman, o`z-o`zimni yog`da qovirayotgan, qalbim egasi bo`lgan qizni azob chekishga majbur qilayotgan muzyurak meni o`zim ekan aslida... Bir necha soat to`lg`onib yotdim. Qo`limdagi uning suratidan ko`z uzmayman. Boshimda bitta o`y. ``U meni sevgan!`` Ammo taqdirlarimizni chigallatib tashlagan men o`zimman. Yurak beyhalovat o`rnimdan turib oldim. Qandaydur chorlov meni tashqariga chiqishga undayverardi. Soat ham o`n ikkidan oshibdi. Hovliga chiqdim, uy chirog`i hali hamon yonig`, birrov ko`z tashladim. Oyim ko`rpa qaviyabdilar, do`stimni to`yi uchun astoydil kirishganlar. Ikki kundurki ko`rpa, to`shak qaplaydilar. Dadam esa bosh tomonlaridagi radioni qulog`ini pastlabib qo`yib uhlab yotibdilar. Asta tovishsiz yurib darvozaxonaga o`tdim. Mashinam turibdi, bu mashinaga qarab battar ezilaman. Shu mashinada necha marotaba Shahrizoda bilan ishga borib kelardik. Endi esa Shahrizoda bu mashinaga boshqa o`ltirmaydi. G`ichirlatmasdan eshikni ochib ko`chaga chiqdim. Ko`cha biram sokin, hech zoh ko`rinmaydi. Ahyon-ahyan huriyotgan itlar ovozini hisobga olmasa mutloqo tinchlik. Qanidi mening ham qalbimda shunday sokinlik kechsa. Huzir shunchalik Shahrizodani jamolini ko`rishga mushtoqman-ki, uni ko`rmagunimcha yoki ovozini eshitmagunimgacha tinchlana olmasligimni ich-ichimdan his qilib turardim. Shahrizodani ovozini eshitish ilinjida telifonimni olib telifon xotirasidan uning ismini qidirdim. Ko`k tugmachani bosdim. Afsus telifoni o`chrilgan. Zora malham bo`lar deya qo`shnini derazasiga termuldim. Darvoza yonidagi temir panjarali, derazasi tashqariga qaragan xona Shahrizodaga tegishli. Deraza tagiga bordim. Xonasida yoqilgan tungi chiroq, hir shulasi oynadan tashqariga tushib turardi. Birozgina ikkilanish bilan panjara orasidan qo`l suqib, asta oynani chertdim. Harir parda ortida Shahrizoda ko`rindi. So`zsiz bir-birimizga termulib turaverdik. Birozdan keyin u devor ortiga o`tib oldi. Og`ir hursungancha ortga qaytdim. Darvozadan kirdimu, mashinani orqa bagachiga suyandim. Nazarimda dunyo judayam tor tuyular. Ichimni alam o`ti kuydurar, nafasim bo`g`ilb ketaverardi. Boshimdagi o`ylarni esa hecham yechimi topilmasdi... Yengil qadam tovushlari eshitildi. Tezda eshikni ochdim. Sochlari yoyilgan, ko`zlari jovdirab Shahrizoda turardi. Qo`lidan tutdimu, ichkariga tortdim va qattiq quchoqlab oldim. - Hudo haqqi seni men sevganchalik, hechkim sevolmaydi! -deb shivirladim qulog`i ostida. - Men-n-n-n ha-a-am... Ovozi qaltiradi. Belimdan qattiq quchib, yuzini ko`ksimga bosdi. Faqat uni beytartib nafasini, ahyon-ahyon o`pkasi to`lib hiqqilayotgan ovozini eshitardim. Bir necha vaqtdan keyin uni quchog`imdan bo`shatdim. Charos ko`zlari yoshga to`libdi. Asta yoshlarini sidirdim. Tim qora sochlarini o`ynab erkalagan bo`ldim. Egnida yupun, etagigi keng kalta, yenggi qisqa oq gulli havorang shtanpil yotoq ko`ylagi. Shu matodan lozim, oyog`ida shippak. Biram hokisor, biram oddiy qizki. Yana qo`l oyog`i qaltirab, ko`zi to`la yosh mo`ltirab turibdi. G`arqi lobar... Yana bir bor bag`rimga bosdim. - Nahot seni yo`qotsam-a? -uni o`zimdan nari itardim, - Sevgimga yetganimda-ya! - Nega avval aytgandiz sevgizni? - Bilmadim! -qaltiroq bosgan qo`llarini ohista siqdim, - Balki seni yo`qotishdan qo`rqandurman. Ahir dilingni bilmasdim! - Yolg`on... Siz qo`rqoqsiz! -ko`kragimga yengil mushtladi, - Har bir qarashimda, harakatimda muhabbatim aks etardi. Siz o`ziz ko`rishni istagansiz! Shahrizodani bunchalar to`lib ketganini o`ylamabman ham. U mendan ko`ra ko`proq azob chekayotgan ekan. - Ahir Otabek... - Otabekka! Men hech qachon unga turmushga chiqmayman! Tegsam faqat sevganimga tegaman... Mahkam quchoqlab oldi. Ikki o`t orasidaman, shunaqayam murakkab tanlov bo`ladimi? Do`stim desam, sevgim qurbon bo`ladi. Sevgi desam, do`stlik!!! Bunday murakkab vaziyatda, dilga ollohni nomi kelarkan. ``Ey rabbim, o`zing yo`l ko`rsat!`` Shahrizoda quchog`imdan chib, ko`zimga termuldi. - Jimib qoldiz? - Qay ko`zimga cho`p tiqay? - Do`stiz tomon yon bosyabsiz! Sevgiz uchun kurashmaysizmi? - Sani desam necha yillik do`stim, Otabekni ko`ngli sinadi... - Meni ko`nglimchi? -dedi. - Biz bugun sevishdiki-ku? - Avvalchi? - Avval do`st edik! Bu gapimdan keyin, u ustimdan kulgangan alamli jilmaydi. - Siz yana qo`rqyabsiz! - Ha, qo`rqyabman... Judayam qo`rqyabman! -asil haqiqatni, ko`ngil buyurayotgan haqiqatni anglaganday edim. - Sen o`zing qo`rqmayabsanmi? Oyinga nima deysan, dangachi? U ham ojizligidan achiq haqiqatni tuyganday, ko`zlarini yumib, bir qimtinib labini tishlagancha iyagini yuqori ko`tardi. Ko`zlaridan yana yosh sizdi. - Ayting sevgimizni o`ziz rat etyabsiz, men nima qilay endi? -dedi yig`idan ovozi bo`g`lib. - Hislaringni yashir, hechkim bilmasin... - Dil berganimga qo`lsiltab, o`zgaga tegib ketaveraymi? - O`sha o`zga yomon odam emas-ku! Balki taqdirning o`zi atayin bizga shu qismatni ravo ko`rayatgandur! Otabekdan ko`ra, uning qiziga kelakdirsan! Ko`zlarini kafti bilan artib oldida, o`tkir nigohlari bilan ko`zimga tik boqdi. - Unday bo`lsa, o`zga turmushga chiqganim bo`lsin... Ammo siz afsus qilmaysizmi keyin? - Qilaman! Lekin do`stlarim yonimda qoladi-ku... - Unday bo`lsa hayr Sobir, uyga kirmasam bo`lmaydi... -dediyu eshikni ochdi, eshikdan chiqar ekan, yelkasi osha men tomonga qaradi, - Qismatimga ming lanat... -dedi, dirrildoq ovozda... Shahrizoda chiqib ketayotganda aygan ohirgi so`zlari yuragimni qiymalab tashladi. Joyimdan ham qimirlagim kelmay qoldi. Xonamga kirishga o`zimda kuch topolmadim. Mashinaga o`tirdim, o`rindiqni ortga surib, suyanchig`ini yotqizdim. Endi umrimni ohirigacha, Armon o`tida yuragimni dog`lab yashayman. Biroq bir tomondan chigallikni yechimi topilganidan sal yengil torgandim. ``Nima bo`lganda ham ular baxtli bo`lishi kerak!`` Bekorchi o`ylardan halos bo`lish uchun, qo`shiq eshitib chalg`irman degan hayolda, mini pultini bosdim. Sherali Jo`rayev ijrosidagi qo`shiq to`xtab qolgan joyidan davom etdi. Hijron hokim bu dunyo asli bir kam yaralgan. Nahot bir muhabbatga ming bir hakam yaralgan. Baxt yarim, qayg`u yarim, ayt ne bekam yaralgan, Nahotki ezgulikning ko`zlari nam yaralgan. Momohavo mehridan shu buyuk g`am yaralgan, G`unchani yaprog`idin tongda shabnam yaralgan. Visol hakim dardima ishqdin malham yaralgan, Zor bedor tunlaringda she`r ila sham yaralgan... O`n, yigirma marotabalab bu qo`shiqlarni eshitganman. Har bir so`zlari yod bo`lib ketgan. Biroq hech qachon bunchalik yurakni o`rtamagan edi. Huddi mening yurakdagi og`riqlarimga malham bo`lmog`i uchun kuyga solib aytayotganday-aaa! * * * * * Kunlar asta o`taverdi. Shahrizoda ikkimiz hech nima bo`lmaganday yuraverdik. Oyim ertaga kirib non singirib fotixalab chiqishadigan bo`lishgandi. Shu kuni kechga yaqin, birdan telifonim jiringladi. Otabek ekan telifonni ko`tardim. .... Uning so`zlaridan keyin... * * * * * SHAHRIZODA: - Sovchilar Sobirdan emas, Otabekdan kelganini bilgach esimdan ayrilayozdim... Ishxonamizda aksaryat yoshlar ishlaydi. Doyim ishdan keyin hiyobonda biroz aylanib keyin uyga qaytamiz. Bir necha kun avval hiyobonda Otabek qizalog`ini aylantirib yurgan ekan. O`n bir yil bitta sinfda o`qiganmiz. Uylanganidan keyin oramizga sovuqlik tushgandi. Lekin o`sha kun begonaday o`tib ketolmadim. U bilan salomlashdim, uzoq gaplashib o`tirdik. Bolalik paytlarni eslagan bo`ldik. Otabekni qizalog`i judayam yoqimtoy qiz bo`libdi. Bolalarni yaxshi ko`rganim uchun, erkalab o`ynatdim. Tezda mehrim tushib qoldi. Uyga qaytganda oyimga Otabekni shiringina qizalog`i haqida, uning qiliqlari, ajoyib so`zlari, yoqimli zaboni haqida so`zlab berdim. Shu suhbat ham hayotimda bo`lajak o`zgarishlarda muhum ro`l o`ynagan bo`lsa ajabmas. Mundoq o`ylasam, ayib o`zimda. Zubaydo hola o`g`illaridan emas Otabekdan sovchi bo`lib chiqishini o`ylamay shoshqaloqlik qilibman! Aslini olganda Otabek yaxshi inson, Sobirdan o`tsa o`tadiki kam emas. Bir paytlar ahtu-paymon qilganimiz, uni sevganim ham rost. Ha u hammaga yoqardi. Men ham sevgandurman, lekin havasdan sevganman. Haqiqiy dil berganim esa Sobir edi. Sobirni bazi fazilatlari huddi dadamday, aqilli, mulohazali, bir so`zli, jiddiy, sadoqatli, unga suyanish mumkum. Men uchun idiyal erkak. Lekin nuqsonlari ham bor! Qalbi mustahkam sefga o`qshaydi, ochish mushkul, sevgida ehtiyotkor, his-tuyg`ularda qo`rqoq o`zgalarga ozor berishda qo`rqadi. Uning aynan men uchun ijobiy, salbi ko`ringan fazilatlari yoqardi. Dadam ham oyim ham Sobirni qattiq hurmat qilishadi. Shunga bo`lsa kerak, gap so`zlarga qaramay Sobir bilan do`stigimizga, u bilan yolg`iz yurishimga ham qarshilik qilishmasdi. Unga ishonishardi. Balki ular ham kelajakda kuyovlari Sobir bo`lishini istashgandur. Sobirni orzusi harbiy bo`lish edi. Lekin bir yillik hizmatdan kelgach, men bilan birga Inistitutga hujjat topshirdi. Bizga talabalik nasib etdi. Birga o`qishni tamomladik, bir ishxonga qabul qilishdi. Rost Sobir biroz qo`pol, hecham qizlarga yoqish uchun harakat qilmaydi. Ko`pincha tortishib, baxslashib qolamiz. Ammo har tong otganda, uni chaqrishini intiq kutaman. Uylaridan turib, ismimni aytib baqiradi. Bazida erkalab ismimni qisqartirib ``Zoda!`` deyishini ham juda yaxshi ko`raman... Biriq u hecham sevgisini oshkor qilmasdi. Balki sevmasa kerak deb o`ylardim. Qizbola bo`lganim uchun men dil izhori qilolmasdim... Sovchi kelganda shohqaloqlik qilib chigal vaziyatga tushib qoldan keyin, oradan bir muncha vaqt o`tgach oyimga zorlandim. ``Oyi turmushga chiqqim kelmayabdi!`` Oyim dadamga yetgazdilar. Dadam ``Nima uchun?``deya so`roqqa tutdilar. Bunday masalada nima deya olaman, hayo pardamni sidrib tashlb ``Menga boshqasi yoqadi!`` deyolmasdim. Malumiki dilimdagini ochiq ayta olmadim. Dadamni jiddiy qiyofalari oldida dovdirab qolaverdim. Yana oyimga zorlandim. Lekin bu gal dadam urushib berdi, ``Nima tomosha bu?`` deb. Men esa Sobirdan boshqasini hayotimda tasovur etolmasdim. Ayni shu damlarda Otabek ham tinmay uchrashuvga chaqiraverardi. Go`yo to`rga tushib qolgan baliqchaday edim. O`zimni qay tomonga urmay baribir ojizman. Jahl ustida dadam ishdan bo`shashimni buyurgan. Ishsiz qolib, bandi bo`lgan mahbusaday xonamdan chiqmasdim. Hammadan yashrib yig`lardim, yupanardim va yana ko`zyosh to`kardim. Otabek: ``Uchrashaylik!`` deb qo`ng`iroq qilib qoldi. Chigallikni yechimini topolmay, ezilib turganim uchun, avvaliga borolmasligimni aytdim. Keyin esa Otabekni o`zi bilan anglashilmovchilikni hal qilish mumkunligini tushunib qoldim. So`ng kech bo`layotganiga qaramay umid bilan Otabek aytgan joyga bordim. Qarangki o`sha yerda Sobir ham bor ekan. Ko`zimga baloday ko`rinib ketdi. O`zlaricha ikki do`st meni baxtsizligimni naishonlab o`tirishganday edi go`yo. Sobirni beyparvoligidan esa yanada qonim qaynab ketardi. Jahil kelib, a`ql ketib qolar ekan. Sobirga achchiq qilib, Otabek bilan iliq munosabatta bo`ldim va Otabekni yanada umidlantirib qo`ydim. Keyin o`ylasam qosh qo`yaman deb ko`z chiqaribman... Mashinada uyga qaytayotgandik, o`z ahmoqligimdan siqilib turgan vaqtimda, Sobir g`ashimga tega boshladi. Avvaliga g`ashimga atay tegayabdi deb o`ylabman, lekin rashk qilayotganini bildirib qo`ydi. Uning hatti-harakati, gap-so`zlari yuragidagi tuyg`yondan darak, qalbidagini oshkor qilardi... Tun yarmi bo`lib, qolgan taqdirimga lanat o`qib, yig`lab o`tirgandim. Birdan deraza tiqirlab qoldi. Qo`rqa-pisa derazadan qaradim. Sobir entikib tikilib turardi. Uning ahvoli menikidan ham battarroq. Sevgi bizlarni qay ahvolga solib qo`ydi-ya! ``Jonim sevgilim!`` Uning ko`zlaridagi istirobni ko`rdimu, o`ylab ham o`tirmay uning yoniga oshiqdim. Ko`rdiyu qattiq quchoqlab oldi. Uning bag`riga singib ketdim. Bor vujudim, qalbim bilan uning es-hushimni olguday muhabbatini tuydim. Shu damda men dunyodagi eng baxtli qiz edim. Hamma narsaga tayyor edim. U bilan qochib ketishga ham... Ammo yakunda yana ko`zda yosh bilan xonamga qaytib keldim. Unga qo`rqoqlik tamg`asini ilgan bo`lsamda aslida u qo`rqoqlik emas martlik qildi. Og`ir damda ham mulohazali ekanligini ko`rsata oldi. Qo`sh qo`llab sevgisini, do`stlikka alishtirib yubordi. Achchiq ustida ``Nomard!`` dedim. Yo`q, aksincha unga hurmatim yanada oshdi. Faqat meni emas o`zini ham qurbon qildi. Menu vaqt o`tib ko`nib ketarman, u esa bir umur azob chekadi, buni bilaman chunki u Sobir! O`ylab ko`rsam uni bunday yo`l tutishi, ko`pchilikni boshi egilishini oldini oladi. Do`stiga bo`lgan sadoqati, fidoyiligi uchun ham uni to-o`lgunimcha sevib qolaman... Meni qismatim taqdir qo`lida, olloh peshonamga neni ravo ko`rsa shunga roziman... * * * * * OTABEK: - Bozorga mayda chuda olgani tushgandim. Chiroyli kiyinib olgan qiz yonimga kelib, ismimni aytib salomlashdi. - Assalom alaykum, Otabek aka! - Va`alaykum... -deb tanimaygina tikildim, ahir bu qiz eski hovlimdagi darmiyon qo`shnim Umida-ku! - Qalaysan Umida tanimabman boy bo`larkansan! Qaniydiya! -dedi kulib. - Nimalar qilib yuribsan? - O`qishga tayorgarlik! Qo`llaridagi daftar kitoblarga ishora qildi. - O`qimoqchiman degin? - Himmm, shunga harakat... - Yaxshi o`qi singlim... -soatimga qaradim, - Umi yur singlim abet qilamiz, shashlik oberaman... - Yo`o` rahmat, o`ziz bemalol... - Unda ko`rishguncha, hizir vaqtim tig`zroq edi... Shoshgancha hayrlashib undan bir necha qadam uzoqlashgandim. Ismimni aytib to`xtashimni so`radi. - Otabek aka yuring holiroq joyga o`taylik, sizga bir zarur gapni aytmasam bo`lmaydi! -dedi. - Qanday gap? Hayron bo`ldim. Yopilgan rastalar tomon yurarkanmiz. - ....Sobir aka va Shahrizoda opam haqida.... * * * * * Ishonishim qiyin, nahot Sobir-aaa! Yaramaslar... Orada bir necha kun o`tdi. Kech bo`layotgandi, mahalla boshidagi eski taxta sikalat ombori oldiga keldim. Avval Shahrizodaga telifon qildim. - ``A`lo senda zarur gapim bor!`` - ``Aytavering?`` - ``Yuzinga qarab aytishim kerak!`` - ``Shu paytdaya? Uzur borolmayman!`` - ``Kelmasang sharmandangni chiqaraman!`` -deb telifonimni o`chirdim. Ko`p o`tmay Shahrizoda ko`rindi. Uni kelayotganini ko`rgach, huddi shunday tahtid bilan Sobirni ham chaqirdim... Ular ikkisi ham hirmonga o`t qo`yib yuborgan bolalarday, qarshimda ko`zlarimga qarolmay turishardi... - O`zlaringcha meni ahmoq qildilaringda-aaa? -dag`al ovozda do`rriladim, - Shahrizoda bilasanmi san kimsan?.. Sobirni qoshlari tutashdi. - Otash... - Sen umuman ovozingni o`chir Sobir... -dedim qo`limni bigiz qilib... O`sha kuni bozor rastasida Umidani uchratib qolganim hayotimni og`dar-to`ntar qilib tashladi. Ikki kungacha o`zimga kelolmadim. Avvaliga Sobirdan jahlim chiqdi. Keyin esa oyog`imdagi chandiqni ko`rib, bolalikdagi bir voqea yodimga tushdi. 5-sinfni endi tomomlab tatilga chiqgan edik. Amakim qizini uzatayotgan edi. To`y qizig`da, yosh bolamiz Sobir ikkimiz kiyovnavkarlar bilan aftobusga o`ltirib kuyovnikiga ketdik. O`ynab yurdik, ammo bir baxtsiz sabab tufayli uyga qaytadigan aftobusdan qolib ketdik. Masofa uzoqligiga qaramay, piyoda qaytishga qaror qildik. To`y o`n ikkidan oshganda tugagan, biz to`y bo`lgan mahalladan asfalt yo`lga chiqqan vaqtimiz soat tungi birlar atrofida edi. Yo`lda birorta ham mashina yo`q. Asta yurib borardik. Bizga qarama-qarshi yo`nalishda bitta mashina faralarini yoqib kelardi. Mashina yaqinlashib qolganda, Sobir yo`lga qandaydur sim tortib qo`yilganini ko`rib qoldi. Aslida u narsa, audio-video kaseta lentasi ekan. Mashina nurida huddi trosday ko`rinar ekan. Baxtga qarshi biz va mashina lentaga bir vaqtda yetib keldik. Mashina egasi qaltis tormiz bosdiyu, mashinadan tushib bizni so`ka boshladi. Bolamizda shippaklarni qo`lga olib qochib qoldik. U biroz quvgan bo`ldiyu, ortiga qaytdi. Biz esa ura solib ketaverdik. Shu payt oyog`imga g`ichirlab allanima kirdi. Avval achishib keyin og`ridi. Yaramas kimsalar asfaltga aroq bo`ltilkasini sindirib tashlashgan ekan. Oyog`imni shunday yomon kesgan ediki, qon shovillab oqardi. Birpasda halsizlanib, tanam muzlab ketdi. Balki qo`rquvdandur, qonni ko`rib, boshim aylanib ketdi. O`lsam kerak degan o`y hayolimni cho`rmab olgandi... Sobir esa oy shulasida ustidagi futbolkasini yechib qonni to`xtatgan va jarohatni bog`lab qo`ygan. Ammo meni ahvolim judayam yomon edi, ko`z oldimga qora parda tushib qolgandi. Oyoqda turishim amrimahol. Sobir meni opichlab oldi, lukkillagancha yugurib ketdi. Og`irligim sabab, qo`lidan sirg`anib ketaverardim. Sobir ellik, yuz metr yugurardi bir on to`xtab bir siltab o`rnashtirib olardi va yana yugurab ketardi. Baxtga qarshi yo`limizda mashina ham uchramasdi. Sobir uzoq yugurdi, terlab ketgandi, hech so`z aytmasdi. Faqat hansirab yig`lardi... Meni uyga emas kasalxonaga olib keldi. Kalsalxona darvozasiga kelganda: - Hozir o`rtog`im o`lib qoladi! -deb baqirdi va o`kirib yig`lab yubordi. Qorovul eshikni ochdi, Sobir jadallagancha ichkariga olib kirdi. Meni ikki hamshira ko`tarib olishdi. Sobir esa nafasi qaytib biqinini changallagancha yerga quladi. Do`stimni o`pkasi ishib paylari tortishib qolgandi. Biz ikkimizga ham tiabiy tez yordam ko`rsatishdi. Oyog`imga oltita chok tushdi. O`zimga kelib, yonimdagi kiravatda uxlab qolgan do`stimni ko`rganimda o`zimga: ``Kerak bo`lsa Sobir uchun jonimni ham beraman!`` deb ont ichgandim. Do`stimga jonimni beraman, deb sal qolsa uning jonini olib qo`yayozibman. Umida: Otbek aka siz Shahrizoda opamga uylanmen... Ular Sobirakamni yaxshi ko`radilar! -deganda u qizni koyib berdim. Rosti o`zimni o`yladim. Shahrizodani sevamanmi? O`zimga savol berdim. Gap chiroy haqida ketganda ha sevaman. Lekin sevgidan, sevgini farqi bor. Yashirmayman yoshlik paytlarimdanoq ko`p qizlarni sevganman hecham bittasini tanlay olmasdim. Meni sevgim shunday beyqaror. Biroq hursandman, fojiyani chinakam fojiyani so`ngi pallada bo`lsada oldini olganimdan hursandman. Shuni uchunham shom mahali, ikkisini bu yerga chaqirdim. Ozroq ro`l o`ynashimga ham to`g`ri keldi. Ularni dillari birligi ko`zlarida namoyon. Haqiqiy muhabbatni yashrib bo`lmaydi... - Shahrizoda! - qo`limni bigiz qilib Sobirni ko`rsatdim, - Shu yalangoyoq bilan baxtli bo`l!!! Do`stim avvaliga bu so`zlarimni haqoratdan qabul qildi. Ammo qo`l ishoram uning oyoqlariga yo`naltirilganini ko`rib hammasi tushundi. Ha ularni chaqirayotganimda shunday esankiratib qo`ygandim-ki! Do`stim shoshganidan oyoqyalang kelganini ham sezmagandi. - Ikkingni ham yom ko`raman. Sal qolsa do`stlarimdan ayirardinglar! Yaxshiyam Umida bor ekan! Shahrizoda quvanganidan yig`lab yubordi. Men esa do`stimni bag`rimga bosib unga baxt tiladim va qo`llarini tutashtirib qo`ydim... - Endi buyog`ini kattalarga o`zlaring tushuntirasanlar! -dedimu ularni holi qoldirdim... * * * * * MAJNUN: - Bu safar taksi haydovchisi bo`lib asarga kirib olgandim. Yo`l bo`yida bir yigit qo`l ko`tardi. Anig`rog`i Otabek, uning yoniga to`xtadim. - Uyinga tashlab qo`yaymi Otabek? U hayron bo`ldi. - Meni kimligimni bilasizmi? - Ha, butun hayotingni! Lekin bugun ajoyib ish qilding. Sen va Sobirday do`stlarni topish mushkul... -dedim. Otabek yana ham hayratga tushdi. - Kimsiz o`ziz? - Asar muallifi. Sen Majnun deyaver... - Ha... Shuncha mash-mashani boshida o`ziz ekansizda? Otabekni kayfiyati ko`tarinki shod edi, hatto xazl ham qildi... * * * * * Orada bir oy oshiq vaqt o`tgandi. Kuz oy yana o`sha ko`chadan o`tayotgandim. Sobirni uyida to`y bo`layotgan ekan. Kirishga qaror qildim. To`rida sahna bezatilgan, Sobir va Shahrizoda huddi uzukka ko`z qo`yganday, to`yxona ko`rki bo`lib o`ltirishardi. Asta kiyovjo`ralar orasiga kirib stulga joylashib oldi. O`rtada bazi kuyov jo`ralar o`yinga tushardi. Qiy-chuv, davrani qizitib yayrab o`ynayotgan yigit esa Otabek. Otabek birdan meni tanib qoldi. - O`oo Majnun o`zlari-ku! -yonimga keldi. - Yuring bir tashaymiz Anjanchasiga! - Ooo Otabek sho`x o`yinga biroz yo`qroqman! - Mayli unda bosig`rog`idan... Otabek qo`limdan tortqilay boshladi. - Qo`ysangchi, hijolatli... - Vooy Majnun uyalyabsizmi? - u qulochini yoydi, - Hee qarang ahir bu yerda barcha, sizni badiy to`qima mahsuliz-ku! Qalam qo`lizda istasayz o`chirib tashlashiz mumkun, sizdan nima ketdi. Do`stimni to`yida bir yayrab o`ynaylik, davrani changitib... -dedi. O`ylab qarasam Otabekni so`zlarida jon bor. Yaqinda o`zimni ham to`yim, harna ripititsiya bo`ladi. - Mayli, o`ynagnim bo`lsin! -dedim. - Qanday qo`shiq qo`lsin? -so`radi, - Haya Majnun sizga Sherali Jo`rayevni qo`shiqlari yoqardi-aaa! Men bilaman qay qo`shiqni buyurtirishni!!! Otabek hofiz yoniga borib qulog`iga shivirladi va cho`ntagiga biroz pul tiqib qo`ydi... Rubob va Childirma jo`rligidagi, dillarga hush yoquvchi kuy boshlandi... Ey jonu dilim, sen meni yonimda tur, Yonda ne, balki manim ayni shu qonimda tur, Beqaror qon bu nadur, sen shirin jonimda tur Bevafo jon deydilar, pokiza iymonimda tur, Har yomonu yaxshi kunda barcha imkonimda tur, O`ngda tur yo so`lda tur, sen meni yonimda tur. Do`sti ko`p qaddi bukilmas deydilar qon kechsa ham, Kechmagay mard do`stidan molu jondin kechsa ham, Borma deb garchi raqiblar zar choponing yechsa ham, Garchi taqdir hush kelib yo`lingga gullar sochsa ham, Mayli har ne kechsa ham, do`st bo`sang yonimda tur Do`st bo`sang yonimda tur, do`st bo`sang yonimda tur. Molu davlat qo`lda bo`lsa do`stu yor ham ko`p bo`lar, Qayga borsang olqishu, maqtovchilar ham ko`p bo`lar, Hech qoqilma, gar qoqilsang g`iybatchilar to`p-to`p bo`lar, Munofiq ham soxta do`sting dushmaningdek bo`pqolar, Mayli har ne gap bo`lar, do`st bo`sang yonimda tur, Do`st bo`sang yonimda tur, do`st bo`sang yonimda tur. Har yomonu yaxshi kunda ko`zlarim do`st axtarar, Bu ko`ngul har soniya ming shirin so`z axtarar, Kimki oni topmadib bitta gul yuz axtarar, Charx urib oyu quyosh ham kecha kunduz axtarar, Top seni kim axtarar, do`st bo`sang yonimda tur, Do`st bo`sang yonimda tur, do`st bo`sang yonimda tur. Nozaninlar bazmida aytilar mastona so`z, Termulib joningni olg`ay surmali mastona ko`z, Kelgil ey jonimki sendan tinglayin do`stona so`z, Qo`llarim tutsin belingdin, surtayin poyingga yuz, Bazmi dildoshlarni tuz, do`st bo`sang yonimda tur, Do`st bo`sang yonimda tur, do`st bo`sang yonimda tur. Bu jahonda do`st yo`q, qilma oh, qilma xitob, Do`stni top ham Haqni topgin, Tangri bergan bir Kitob, Haqni tosang do`stni topding, do`st qidirsang Haqni top, Zarra imkoning bo`sa bir g`arib ko`nglini top, Haq yo`lida qil savob, do`st bo`sang yonimda tur, Do`st bo`sang yonimda tur, do`st bo`sang yonimda tur. Ota-onag`a o`g`il-qiz mehribondir do`st bo`lsa, Hatto sevgan sevgiling ham vafodordir do`st bo`lsa, Yuzni burma og`a-ini garchi ming xil so`z bo`lsa, Yetti yot begonalar ham birodardir do`st bo`lsa, Mayli har ne so`z bo`lsa, do`st bo`lsang yonimda tur. Ey jonu dilim, sen meni yonimda tur, Yonda ne, balki manim ayni shu qonimda tur, Beqaror qon bu nadur, sen shirin jonimda tur, Bevafo jon deydilar, pokiza iymonimda tur, Qayda tursang tur vale, do`st bo`sang yonimda tur, O`ngda tur yo so`lda tur, sen meni yonimda tur... TAMOM... Muallif: -MAJNUN-